Buổi tọa đàm “Thực trạng chế độ ngành công nghiệp ô tô và phụ tùng ô tô”, bởi vì Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế trung ương tổ chức sáng 8-12 tại Hà Nội, đã đặt ra vấn đề: Liệu ngành ô tô trong nước có thể sống sót khi thị phần chưa đủ lớn nhưng đã mở cửa cho những nước ASEAN?
Theo bà Thúy - Viện Nghiên cứu chiến lược, chế độ công nghiệp (Bộ Công Thương) - chỉ dòng xe HD700 đồng vàng của VN với giá thành rẻ hơn Indonesia 1%, còn lại đa phần đều đắt hơn Thái Lan, Indonesia.Nguyên nhân, cố gắng cung cấp của Chính phủ và mong muốn của các doanh nghiệp chưa gặp nhau. Thậm chí, việc cung cấp phát triển trong nước để cạnh tranh với Thái Lan, Indonesia và duy trì phát triển sau năm 2018... tới giờ vẫn chưa mang động thái gì và không biết nên áp dụng thế nào.
Trước khi thị phần đủ nhiều, VN đã mở cửa do vậy phát triển trong nước có nguy cơ khó tồn tại. Số đông những nhà cung cấp ô tô HD99 đôthành toàn cầu đã có mặt tại ASEAN và VN nhưng mà họ thắng lợi ở những đất khác, trong khi tại Việt Nam vẫn chưa thành công vì thị phần nhỏ hẹp.
Toyota VN đã khởi đầu nội địa hóa từ năm 1997 có ống xả, thân xe, sàn xe - các chi tiết với giá tiền vận chuyển cao. Tuy nhiên, so sánh giữa sản xuất và nhập khẩu có sản lượng sản xuất nhỏ thì chênh lệch không có ích. Với các chi tiết khác, DN này mời những nhà sản xuất của doanh nghiệp mẹ sang đầu tư ở VN.
Theo ông Phạm Anh Tuấn, DN VN muốn nội địa hóa không dễ do phải xin quyền chuyển giao công nghệ
Cụ thể từ các nhà sản xuất đó. những DN VN muốn nội địa hóa, thành nhà sản xuất của công ty thì giá thành phải thấp hơn vật phẩm nhập khẩu từ Thái Lan, trong khi sản lượng thì rất rẻ.Bình chọn về ngành ô tô trong nước, ông Đào Phan Long - Phó Chủ tịch, Tổng Thư ký Hiệp hội Cơ khí Việt Nam (VAMI) - cho rằng Việt Nam thất bại liệt bởi DN có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) không đạt tỉ lệ nội địa hóa lớn và nước ta “không mang ô tô gì ra hồn”. Theo ông, Việt Nam cần tiếp tục chú ý chiến lược sản xuất ngành công nghiệp ô tô theo hướng tính toán mỗi năm, nước ta nhập khẩu bao nhiêu xe, áp dụng ra các nhà cung cấp sửa chữa như thế nào.
“Những DN FDI luôn chê thị trường ô tô VN. mang lần, Toyota cũng dọa nếu chính sách như thế thì họ lưu ý không phát hành ở Việt Nam nhưng mà tôi đố họ rời khỏi thị trường to thế này. Nối chấm dứt tuyến cao tốc Hà Nội - Hải Phòng thì đường sá miền Bắc cơ bản đã thực hiện được giai đoạn 1; miền Nam cũng vậy. 100 triệu dân sắp tới là thị trường to bở, họ sở hữu rút thì cũng chùn” - ông Long phân tích.
Bà Anh, Phó Viện trưởng CIEM, cho rằng ngoài việc giảm chi tiêu cho DN kinh doanh, những giá bán khác như giao dịch, nộp thuế... cũng cần giảm theo để tăng tính cạnh tranh.
Tuy nhiên, bà Thúy khuyến cáo do vậy cân nhắc kỹ việc giảm thuế, phí do điều này kích thích nhập khẩu trong ngắn hạn, đem lại lợi ích cho nhà nhập khẩu. Nếu giảm thuế nhập khẩu phụ tùng linh kiện, giúp DN trong nước cắt giảm tiêu dùng phát triển thì sẽ góp phần cung cấp sản xuất trong nước.
